Iedere (sport)ruiter wil een gelukkig paard. Dit betekent dat hij gezond en fit is. Om te bepalen of uw paard gezond is zijn er verschillende kenmerken die hiervoor van belang zijn. Wanneer u vaak met uw paard traint merkt u sneller wanneer het gedrag afwijkt. In dat geval kan het zijn dat uw paard niet gelukkig (of zelfs ziek) is. Door uiterlijke en gedragskenmerken in het oog te houden, bent u er op tijd bij wanneer de gezondheid van uw paard afwijkt.

Gezonde voeding, goed beslag, voldoende rust en additionele ondersteuning met goede additieven bieden een goede basis. Met een gebalanceerd trainingsprogramma kunnen ernstige gezondheidsproblemen voorkomen worden. 

1. Stralende ogen

2. Gezonde hoeven

3. Gezonde mest

4. Glanzende manen, staart en vacht

5. Gezonde eetlust

6. Pat-waarden
 

Stralende ogen

Ogen zijn de spiegels van de ziel. Dit geldt voor de mensheid, maar ook voor paarden. Wanneer de ogen van het paard glanzen en de binnenzijde van het ooglid een zalmroze kleur heeft, mag aangenomen worden dat de ogen gezond zijn. Let hierbij ook op vuil of afscheiding in de ooghoeken. Vuil is te verwijderen met een nat doekje. Bij afscheiding is het altijd goed om contact op te nemen met de dierenarts voor advies en een eventuele diagnose. 

Naast de lichamelijke gezondheid is ook de mentale gezondheid van uw paard af te lezen aan de oogopslag. Bij een zachte, rustige blik is een paard ontspannen en is er weinig reden om aan te nemen dat er externe of interne stressoren zijn. Naast een frisse blik, is het belangrijk om de oren en mond van het paard in de gaten te houden. Liggen de oren strak naar achter, in combinatie met ander afwijkend gedrag, zoals bijten, dan kan er sprake zijn van stress, pijn of angst. Een ontspannen paard heeft levendige oren die constant proberen om geluiden om zich heen op te pikken. 

Gezonde hoeven

Veel gezondheidsproblemen beginnen bij de voeten van uw paard. Het is belangrijk om de hoeven goed in de gaten te houden, omdat de staat hiervan een goede graadmeter is voor onderliggende klachten. Een paard in gezonde toestand heeft gave hoeven, zonder scheuren, barsten of ringen. Ook droge hoeven zijn een teken dat er iets niet in orde is. In de zomer kan het door de warmte en de snelle groei van de hoeven voorkomen dat ze toch licht brokkelen. Door ze te hydrateren kan dit voorkomen worden. 

Houd er rekening mee dat de spieren bepalen hoe de benen van het paard bewegen. Een afwijkend trekken met of neerzetten van de hoeven heeft te maken met een probleem aan de spieren. Toch valt vanuit de manier waarop de hoeven worden neergezet goed op te maken of er zich problemen voordoen met gespannen of ontstoken spieren. 

Bij twijfel over de staat van de hoeven van uw paard kan uw hoefsmid meer advies geven. Hij of zij weet hoe de voeten van het paard er uit moeten zien. 

Gezonde mest

Aan de uitwerpselen is snel op te maken of uw paard in goede gezondheid verkeert. Gezonde mest vormt glimmende ballen die uit elkaar vallen wanneer ze de grond raken. Wanneer uw paard binnen één dag tot vijftien maal mest en de urine licht troebel en donkergeel van kleur is, spreken wij van een gezonde stoelgang. Wanneer de mest zacht of dun is, kan dit verschillende oorzaken hebben. Het kan gaan om stress, maar minder ernstige omstandigheden, zoals een ander soort voer behoren ook tot de mogelijkheden. Het is in dat geval raadzaam het paard goed in de gaten te houden en de oorzaak van de afwijkende mest te achterhalen.

Glanzende manen, staart en vacht

Het klinkt logisch, maar een gezonde vacht, is een teken van een gezond paard. Een doffe vacht is een teken dat er van binnen iets mis is. Door oog te hebben voor de glans van de vacht, merkt u gezondheidsproblemen vroegtijdig op. Dit komt doordat de huid één van de eerste organen is die het af laat weten wanneer er iets mis is. Dit kan duiden op een probleem met de nieren, darmen, lever of longen. 

Net als de vacht, horen de manen en staart te glanzen. Wanneer de staart met een lichte buiging naar beneden hangt beweegt deze zachtjes heen en weer. Raakt de staart de achterkant van de billen, hangt deze scheef of zijn er ontstekingsplekken te zien bij de staartaanzet? In dat geval zijn er onderliggende gezondheidsproblemen die aandacht verdienen.

Gezonde eetlust

Een ander teken dat uw paard gezond is, heeft te maken met zijn eetlust. Paarden die niet of minder dan normaal eten moet u goed in de gaten houden. Wanneer het lang aanhoudt is het raadzaam om contact op te nemen met de dierenarts.

De ribben van een paard mag u wel voelen, maar zodra u deze ziet is het paard ondervoed. Kan u de ribben van het paard niet langer voelen? Dan is er waarschijnlijk sprake van overgewicht. Dit is ook het geval bij een harde hals. Het is voor de gezondheid van uw paard zeer belangrijk dat ze een goed gewicht en gezonde eetlust hebben. Zeker wanneer er geregeld een zware inspanning geleverd wordt.

PAT-waarden

Bij paarden zijn de pols-, ademhalings- en temperatuurwaarden, oftewel PAT-waarden, van belang. Het is slim om de temperatuur van uw sportpaard te meten op een moment dat hij in rust is. Indien mogelijk herhaalt u de meting iedere twee weken, zodat u een goed beeld hebt van het natuurlijke temperatuurverloop. Een temperatuur tussen de 37,2 en 38,3 graden is gebruikelijk. Bij een lichaamstemperatuur in rust boven de 38.5°C is er sprake van koorts. Na inspanning of tijdens drukke periodes kan de temperatuur tijdelijk hoger zijn dan gebruikelijk zonder dat er sprake is van koorts. Zakt dit niet? Neem dan contact op met de dierenarts.
 

Wanneer uw paard rustig is zal u een hartslag van tussen de 28 en 44 slagen per minuut meten. Hiervoor kan u het beste een stethoscoop gebruiken, om net achter de oksel van uw paard te luisteren naar het aantal slagen dat u per minuut hoort.

Een gemiddeld paard haalt tussen de 8 tot 14 keer per minuut adem. Wanneer dit hoger ligt, kan er sprake zijn van stress of een longklacht. Om zeker te weten dat het niet een bijwerking is van recente inspanning, wacht u enige tijd na de trainingssessie voordat u de ademhaling meet. 
 

Naast de hierboven genoemde kenmerken, is het altijd aan te raden om uw paard goed in de gaten te houden. U kent hem of haar als geen ander, waardoor u kleine veranderingen in het gedrag of het uiterlijk sneller opmerkt. Zoals u ziet zijn er verschillende indicatoren die de gezondheid van een paard aanduiden. Net zoals wij mensen allemaal anders zijn, is het ene paard het andere niet. Bij het ene paard is een minder glimmende vacht slechts een kwestie van een verandering van de seizoenen, terwijl een ander paard in datzelfde geval iets onder leden heeft. Bij twijfel heeft uw dierenarts altijd het verlossende antwoord.
 

Met behulp van een gebalanceerd voer- en trainingsprogramma, voedingsadditieven en extra oplettendheid blijft uw sportpaard in topconditie. Bezoek onze website voor meer informatie over de ondersteuning van uw paard.  
 

Wilt u op de hoogte blijven van de laatste informatie rondom sportpaarden en de paardensport? Volg ons dan op Instagram en op Facebook om niets van het laatste nieuws te missen.